1. PLANOWANIE
Plan – zbiór podjętych decyzji oraz źródło podejmowania dalszych decyzji.
Potrzeba planowania wynika z konieczności ustalenia:
– celów działania przedsiębiorstwa,
– metod i sposobów realizacji celów,
– czynności, których wykonanie umożliwi osiągnięcie zamierzonego celu.
Rodzaje planowania:
– strategiczne – na okres kilku, kilkunastu, kilkudziesięciu lat,
– taktyczne – na okres jednego roku,
– operatywne – uściślenie planu taktycznego i wprowadza na bieżąco zmiany, jeżeli zmieniły się warunki jego realizacji.
Wyróżniamy następujące zasady planistyczne:
– zasada realności planu – zadania zawarte w planie powinny być możliwe do wykonania przez przedsiębiorstwo w możliwych do tego warunkach,
– zasada alternatywnych rozwiązań – do planowanych efektów można dojść różnymi drogami i przy zaangażowaniu różnych środków, opracowuje się tutaj warianty planu,
– zasada koncentracji – łączenie określonych zadań i czynności przez odpowiednio dobrane zespoły wykonawców, celem jest jak najszybsze wykonanie określonych zamierzeń,
– zasada racjonalnego gospodarowania – ustala w danych warunkach najlepsze wyniki przedsiębiorstwa przy określonym poziomie zużycia środków niezbędnych dla ich realizacji, ma za zadanie określić w planie zadania i cele oraz odpowiednio dobrać środki do wykonania planu,
– zasada elastyczności planowania – dostosowanie sposobu realizacji założeń planowych do zaistniałych okoliczności,
– zasada podstawowego ogniwa – określa w planie najważniejsze zadania, które decydują o wynikach prowadzonej działalności oraz zapewnia środki na wykonanie planu.
Najważniejsza metoda planowania:
– metoda bilansowa
Równanie obrotów towarowych w firmie handlowej: Za + Zp = S + U + Zk
Korzyść: można obliczyć każdą wielkość planową, jeżeli znamy pozostałe wielkości
Za – planowany zakup
Zp – zapas początkowy towarów
S – planowana sprzedaż
Zk – planowany zapas końcowy
U – planowane ubytki towarowe na podstawie limitu wyznaczającego górną granicę do jakiej ubytki mogą wystąpić
2. TRYB PLANOWANIA
Roczny plan działalności jednostki gospodarczej składa się z planów odcinkowych, które odnoszą się do:
a) zadań przedsiębiorstwa
– plan produkcji i sprzedaży (w przemyśle),
– plan obrotów towarowych (w handlu),
– plan usług (w firmie usługowej),
b) środków realizacji zadań
– plan inwestycji,
– plan zaopatrzenia materiałowo-technicznego,
– plan zatrudnienia i funduszu wynagrodzeń,
c) nakładów
– plan kosztów
d) przewidywanych efektów
– plan finansowy.
Wyróżniamy następujące etapy planowania:
a) prace przygotowawcze – polegają na zbieraniu informacji niezbędnych do podjęcia konkretnych decyzji na przyszłość, źródłem informacji są np. wyniki analizy rynku itp.,
b) opracowanie projektu planów odcinkowych – prace przebiegają w różnych komórkach przedsiębiorstwa,
c) koordynacja planów odcinkowych – opracowanie projektu planu. Do działu planowania spływają plany odcinkowe, a tam badana jest ich wewnętrzna zgodność oraz łączy się wszystko w całość,
d) uchwalenie planu – z projektem planu zapoznają się pozostałe organy w przedsiębiorstwie, które są uprawnione do podejmowania decyzji w tym zakresie i uchwalają razem plan.
3. BIZNESPLAN
Biznesplan – plan przedsięwzięcia dochodowego czyli plan przedsiębiorstwa w celu uzyskania zysku i osiągnięcia określonego poziomu rentowności.
Wprowadzenie do biznesplanu składa się z trzech części:
a) pierwsza część zawiera:
– opis przedsiębiorstwa,
– informację o działalności przedsiębiorstwa,
– prezentację otoczenia rynku,
– opis charakterystyki zarządu i stosunków własnościowych przedsiębiorstwa,
b) druga część zawiera:
– opis procesu produkcji oraz organizację handlu,
– opis zatrudnienia pracowników,
– opis planu rozwoju firmy,
– opis oceny finansów i ich prognoza,
c) trzecia część zawiera:
– załączniki uzupełniające informacje.
Cechy biznesplanu stanowią fundament jego opracowania. Zalicza się tutaj: cechę celowości, konkretności, zwięzłości, przejrzystości, kompleksowości, funkcjonalności, realności, użyteczności, elastyczności.
Wyróżniamy następujące cele biznesplanu:
– strategiczne – cele długoterminowe o charakterze rozwojowym,
– taktyczne – cele średnioterminowe związane z metodami działań,
– operacyjne – cele krótkoterminowe dotyczące działań organizacyjnych i gospodarczych.
Zakres biznesplanu odnosi się do czasu, podmiotu i przedmiotu.